Cai nghiện và quản lý sau cai nghiện: Cần sử dụng đồng bộ các biện pháp

Thời gian qua, các cơ quan chức năng trong tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp tích cực để cai nghiện và quản lý sau cai nghiện cho các đối tượng nghiện ma tuý. Theo thống kê của tỉnh, hiện toàn tỉnh có 2.140 người nghiện ma tuý có hồ sơ quản lý. Tỉnh đang thực hiện cai nghiện cho các đối tượng theo hai hình thức là cai nghiện bắt buộc, tập trung tại Trung tâm Giáo dục Lao động xã hội tỉnh và cai nghiện tại gia đình, cộng đồng. Trung tâm Giáo dục lao động xã hội tỉnh hiện quản lý 737 đối tượng; trong đó chỉ có 13 đối tượng tự nguyện, còn lại là bắt buộc. Với các biện pháp như: Kiểm tra chặt chẽ đối tượng, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, tổ chức các hoạt động sản xuất, dạy nghề, điều trị cho các đối tượng… Trung tâm đã giúp các đối tượng yên tâm cai nghiện, tìm lại cơ hội để trở về hoà nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống. Bên cạnh đó, với công tác cai nghiện tại gia đình, cộng đồng, Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội đã triển khai thí điểm mô hình CLB “Hỗ trợ người sau cai nghiện ma tuý tái hoà nhập cộng đồng” tại 6 địa phương là Đông Triều, Uông Bí, Cẩm Phả, Hạ Long, Vân Đồn và Quảng Yên, với 127 người sau cai tham gia sinh hoạt. Thành viên CLB được tư vấn tâm lý, chia sẻ khó khăn, đồng thời giám sát dự phòng tình trạng các thành viên có thể tái nghiện.

Buổi sinh hoạt định kỳ của một CLB “Hỗ trợ người sau cai nghiện ma tuý tái hoà nhập cộng đồng” ở TP Cẩm Phả). (Ảnh minh họa)

Trên thực tế, tỷ lệ tái nghiện ma tuý vẫn ở mức cao. Theo các cơ quan chức năng, nguyên nhân của tình trạng này do đa phần người nghiện có trình độ học vấn thấp, nhận thức còn hạn chế, không có nghề nghiệp, không có việc làm hoặc việc làm không ổn định, sống phụ thuộc vào gia đình. Sau khi cai nghiện trở về họ vẫn còn mặc cảm, ngại tiếp xúc với mọi người, nhất là còn khó khăn về công ăn việc làm, nảy sinh tâm lý tự ti, chán nản, dễ bị các đối tượng xấu lôi kéo dùng ma tuý trở lại. Mặt khác, một bộ phận người dân vẫn còn tâm lý kỳ thị, phân biệt đối xử với các đối tượng này. Bên cạnh đó, công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện cũng còn không ít những khó khăn cần tháo gỡ. Hiện nhiều văn bản pháp luật mới ban hành đã có hiệu lực thực hiện, nhưng chưa có thông tư hướng dẫn triển khai, khiến công tác cai nghiện tập trung gặp khó khăn. Nghị định 221/2013 của Chính phủ quy định chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc có hiệu lực từ ngày 15-2-2014; Luật Xử lý vi phạm hành chính có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2014. Theo đó, việc áp dụng biện pháp đưa người nghiện, tái nghiện ma tuý vào cơ sở cai nghiện bắt buộc sẽ do TAND quyết định, thay vì chủ tịch UBND huyện, thị xã, thành phố như trước. Tuy nhiên, hiện TAND Tối cao vẫn chưa có thông tư hướng dẫn, biểu mẫu thực hiện theo các văn bản mà Chính phủ mới ban hành, nên TAND các cấp chưa thực hiện được công tác lập hồ sơ đưa đối tượng đi cai nghiện bắt buộc.

Cùng với đó, tình trạng buôn bán, sử dụng ma tuý tổng hợp hiện diễn biến phức tạp, trong 3 tháng đầu năm nay, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh đã bắt 183 vụ, 239 đối tượng phạm tội về ma tuý, thu 3,15kg heroin, 907 viên và 9,7kg ma tuý tổng hợp, 3,88g cần sa... Hiện chưa có một phác đồ điều trị cụ thể nào đối với những người nghiện dạng ma tuý, nên rất khó khăn cho công tác điều tra, phát hiện người nghiện, lập hồ sơ quản lý và tổ chức cai nghiện cho người nghiện ma tuý.

Trước tình hình trên, thời gian tới tỉnh tập trung thực hiện một số giải pháp: Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân; tổ chức hiệu quả công tác cai nghiện tại gia đình, cộng đồng, quản lý sau cai tại nơi cư trú; duy trì thực hiện quyết liệt các biện pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm ma tuý, tệ nạn ma tuý…