Báo động tình trạng khai thác cát, đá trái phép ở Bình Liêu

Thời gian gần đây, tình trạng khai thác cát, đá trái phép ở đoạn sông Tiên Yên chảy qua địa phận thôn Pặp Pùng, xã Vô Ngại (huyện Bình Liêu) diễn ra ngày càng nhiều. Theo phản ánh của người dân, tình trạng này đã xuất hiện từ đầu năm và kéo dài đến nay. Người dân trong khu vực cũng đã nhiều lần kiến nghị lên chính quyền địa phương, song đến nay, tình trạng khai thác cát, đá trái phép vẫn tiếp tục diễn ra, gây sạt lở nghiêm trọng, ảnh hưởng và đe doạ trực tiếp đến nhiều diện tích trồng rau, màu của người dân bên bờ sông.

Ông Tô Quay, thôn Pặp Pùng, xã Vô Ngại,  một trong những người dân bị mất đất trồng trọt do hoạt động khai thác cát, đá trái phép dưới lòng sông bức xúc cho biết: “Việc khai thác cát, đá trái phép diễn ra công khai và kéo dài nhiều tháng qua. Mỗi ngày có hàng chục xe ô tô vận chuyển cát, đá khiến cho toàn bộ diện tích đất trồng trọt của người dân bên bờ sông bị sạt lở, kéo dài hàng chục mét… Chúng tôi rất lo lắng và bức xúc. Và đã có không ít lần giữa người dân có ruộng vườn cạnh bờ sông với các đối tượng khai thác cát trái phép đã xảy ra mâu thuẫn”.

Việc khai thác cát, đá tràn lan gây sạt lở đất canh tác của người dân thôn Pặp Pùng.

Cùng chung cảnh ngộ, chị Bế Thị Niền, cho biết: “Từ đầu năm đến nay, đã có cả trăm mét khối đất dọc bờ bị sạt lở, chiều rộng có nơi sạt đến 30m tính từ mép nước vào bờ bãi. Hậu quả của việc sạt lở khiến người dân chúng tôi bị mất đất canh tác và thiệt hại về hoa màu. Các hộ dân có đất canh tác bị sạt lở đã báo cáo với chính quyền địa phương và yêu cầu đơn vị đang tiến hành khai thác không xúc cát, đá gần đất canh tác của người dân nhưng đơn vị khai thác vẫn ngang nhiên làm. Do vậy, hơn 800m2 đất canh tác của gia đình tôi đã canh tác từ nhiều đời nay đang bị sạt lở nghiêm trọng và có nguy cơ mất hết đất trồng trọt”.

Tìm hiểu, chúng tôi được biết trước việc khai thác cát trái phép gây sạt lở đất canh tác trên địa bàn, người dân trong thôn đã nhiều lần kiến nghị đến chính quyền địa phương. Xã cũng đã cử người xuống xem xét, ghi nhận thực tế nhưng sau đó tình trạng này vẫn không được cải thiện. Trong khi đó, tình trạng sạt lở bờ sông ngày càng nghiêm trọng hơn.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Mộc, Chủ tịch UBND xã Vô Ngại cho biết: “Khu vực này trước đây đã từng có hiện tượng khai thác cát trái phép. Tỉnh cũng đã ra văn bản cấm không được khai thác. Tuy nhiên, năm 2013, để lấy vật liệu xây dựng làm đường giao thông nông thôn theo chương trình xây dựng NTM của tỉnh, xã đã được tỉnh đồng ý cho khai thác cát, đá tạm thời để làm một số tuyến đường giao thông nông thôn. Và việc khai thác phải cách bờ sông từ 10-20m. Đến nay việc làm đường đã xong, nhưng đơn vị trên vẫn cố tình khai thác, mặc dù chính quyền đã yêu cầu dừng việc khai thác cát, đá dưới lòng sông”.

Theo quan sát của phóng viên, hiện nay tình trạng khai thác cát, đá  trái phép dưới lòng sông Tiên Yên đoạn qua xã Vô Ngại vẫn đang tái diễn. Tại thời điểm phóng viên có mặt, dưới lòng sông còn có rất nhiều phương tiện như máy hút cát, máy nghiền đá, máy xúc, gạt, xe ô tô tải… đang tiến hành khai thác, vận chuyển cát, đá như một công trường chính thống.

Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Bình Liêu, Nguyễn Văn Sằn cho biết: “Từ năm 2013, khi chưa có chủ trương cấm khai thác cát, đá của tỉnh, xã vẫn cho khai thác để lấy vật liệu làm đường giao thông nông thôn. Sau đó tỉnh đã có văn bản cấm không cho khai thác cát, đá và mới đây tỉnh yêu cầu huyện tổ chức nghiên cứu lập quy hoạch để khai thác cát, đá tại hai điểm ở xã Lục Hồn và xã Vô Ngại, trong đó điểm ở thôn Pặp Pùng thuộc xã Vô Ngại. Đến thời điểm này, huyện Bình Liêu cũng mới chỉ tiến hành các thủ tục xin cấp phép và đang đợi sự đồng ý của tỉnh”.

Mặc dù chính quyền xã Vô Ngại cũng như cơ quan chuyên môn của huyện Bình Liêu đã khẳng định việc khai thác cát, đá ở khu vực lòng sông Tiên Yên thuộc thôn Pặp Pùng, xã Vô Ngại là trái phép. Tuy nhiên, các đối tượng vẫn ngang nhiên tổ chức khai thác với quy mô lớn, gây ảnh hưởng đến canh tác cũng như đời sống của người dân mà vẫn chưa có đơn vị nào xử lý. Vậy vai trò quản lý của chính quyền địa phương, của các cơ quan chức năng trên địa bàn ở đâu? Đó là câu hỏi mà nhiều người dân trên địa bàn băn khoăn, thắc mắc.