Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở Đông Triều: Tháo gỡ khó khăn theo hướng nào?

Trên 98% số hộ trên địa bàn huyện Đông Triều hiện đã được cấp GCNQSDĐ. Trong ảnh: Một góc khu dân cư thị trấn Mạo Khê.

Những con số ấn tượng

Có thể nói, công tác cấp GCNQSDĐ trên địa bàn Đông Triều được triển khai mạnh và đạt được những con số ấn tượng nhất tập trung trong năm 2013. Theo thống kê, cho đến nay số hộ gia đình, cá nhân đã được cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của huyện đạt 76.506/77.800 hộ (đạt tỷ lệ 98,34%). Trong đó, số hộ đã được cấp giấy chứng nhận đất ở, đất vườn là 41.363 giấy, đạt 97,91%; đất sản xuất nông nghiệp 31.167 giấy, đạt 98,98%; đất nuôi trồng thuỷ sản cấp 1.307 giấy, đạt 98,05%; đất lâm nghiệp cấp 2.669 giấy, đạt 97,66%.

Tuy vậy, tiến độ cấp trong 6 tháng đầu năm còn chậm, chưa đáp ứng chỉ tiêu đề ra. Cụ thể, đối với đất của các hộ gia đình, cá nhân trong 6 tháng qua chỉ cấp được 171 GCNQSDĐ (gồm 66 giấy cho đất ở, đất vườn, 75 giấy cho đất trồng cây ăn quả và 30 giấy cho đất lâm nghiệp). Đây là con số quá nhỏ so với tổng số 1.294 hộ còn lại chưa được cấp GCNQSDĐ trên địa bàn. Nói về việc này, ông Phạm Đức Chuyển, Phó Giám đốc Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất của huyện cho biết: “Đa số hồ sơ đề nghị cấp GCNQSDĐ của các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn huyện còn lại đều là những trường hợp vướng mắc. Huyện đã ra văn bản đề nghị các cấp có thẩm quyền xem xét tháo gỡ, nhưng do nhiều nguyên nhân khách quan do chính sách đất đai chưa đồng bộ, nên chưa được giải quyết kịp thời”.

Nhà nước cần, dân lại chưa muốn

Qua tìm hiểu cụ thể cho thấy, trong số 1.294 trường hợp kể trên thì có tới 991 trường hợp là vướng mắc kéo dài vì nhiều lý do. Để giải quyết, địa phương đã phân loại và có giải pháp cụ thể. Trong đó, nhiều trường hợp cho thấy để giải quyết phụ thuộc chính vào thiện chí của người dân. Như đối với 102 hộ gia đình, cá nhân có tranh chấp về đất, người dân cứ cố chấp, không chịu theo các phương án hoà giải là sẽ tắc. Hay như với 18 hộ gia đình, cá nhân vi phạm an toàn công trình quốc gia về đường ống ngầm, hành lang đường điện..., ông Chuyển cho hay là nếu cưỡng chế phá công trình cũng khó khăn vì gắn với đất ở. Còn giải pháp đơn vị đưa ra là giao các xã hoàn thiện hồ sơ xử lý vi phạm và vận động các hộ gia đình, cá nhân chấp hành nghiêm chỉnh chính sách đất đai để được hướng dẫn lập hồ sơ cấp GCNQSDĐ. Hay như đối với 69 hộ dân còn vướng mắc do chưa thoả thuận được việc phân chia di sản thừa kế, các địa phương cũng chỉ có thể tổ chức các buổi làm việc để hướng dẫn các hộ gia đình, cá nhân thực hiện theo quy định. Rồi 83 hồ sơ chưa kê khai do chủ sử dụng đất vắng nhà hoặc chủ hộ đã chết, các địa phương sẽ thông báo cho hộ gia đình và thực hiện việc phân chia tài sản thừa kế, công khai rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Nhiều trường hợp vướng mắc khác cũng rất khó giải quyết. Như 36 hồ sơ của các hộ gia đình, cá nhân hiện nay GCNQSDĐ tạm thời đã thế chấp ngân hàng hoặc đã mất. Để đảm bảo độ tin cậy, huyện giao các xã, thị trấn chủ động làm việc với các ngân hàng để thống nhất biện pháp tháo gỡ (vừa cấp được GCN, vừa bảo đảm quyền cầm cố, thế chấp của ngân hàng). Riêng các hộ mất giấy phải thực hiện đảm bảo đúng trình tự công khai mất giấy chứng nhận theo quy định. Bên cạnh đó còn có 100 trường hợp thiếu thông tin về nguồn gốc đất, thu hồi đất thực hiện dự án, giao đất chưa quy hoạch và thu tiền.

Bên cạnh đó, trên địa bàn còn một vướng mắc kéo dài liên quan đến 218 hộ gia đình, cá nhân được cấp xã giao đất trái thẩm quyền từ 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2004 (vụ việc đã được cơ quan pháp luật xử lý), các hộ đã nộp tiền để được sử dụng đất, nhưng việc ghi biên lai, phiếu thu tiền của các xã chưa đúng với quy định. Hay như 110 hộ gia đình, cá nhân đã xây dựng công trình quá 24m2 trên đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thuỷ sản chưa được cấp GCN. Điều đáng nói là việc xử lý vi phạm với các hộ này của các xã, thị trấn chưa kịp thời, vì vậy thời hiệu xử lý vi phạm hành chính đến nay không còn hiệu lực thi hành. Rồi 145 hộ gia đình, cá nhân đề nghị cấp GCNQSDĐ nhưng chưa phù hợp quy hoạch được duyệt của các xã, thị trấn…

Ông Chuyển cho hay là đất muốn được cấp GCNQSDĐ phải phù hợp quy hoạch và không tranh chấp. Vì vậy, mặc dù đơn vị đã đề xuất với địa phương để có hướng giải quyết cụ thể nhưng tiến độ rất chậm. Trao đổi với chúng tôi, một cán bộ khác của Văn phòng Cấp giấy đăng ký quyền sử dụng đất cũng bức xúc cho hay: Tranh chấp đất giữa các hộ thì chỉ đi hoà giải thôi, có trường hợp phân chia di sản thừa kế hàng năm trời không được. Hay như việc giao đất trái quy hoạch, tỉnh không đồng ý điều chỉnh quy hoạch mà người dân đã ở từ lâu rồi, huyện đành phải xin chủ trương, nhưng không thể giải quyết trong một sớm, một chiều được. Nhiều trường hợp người dân không có nhu cầu, hay ở xa, mời năm lần bảy lượt ra làm hồ sơ, thủ tục vẫn không ra. Có khi giấy tờ các loại không đủ, người dân không cung cấp được, các cơ quan hữu quan cũng không tìm ra. Những trường hợp khó khăn như thế hầu như xã, thị trấn nào cũng có mấy chục hộ, mà gần như không thể giải quyết được…

Mục tiêu của huyện là phấn đấu đến hết năm nay, diện tích và số giấy đủ điều kiện cấp của hộ gia đình, cá nhân đạt 99%. Với nhiều vướng mắc nan giải như thế, nếu không tích cực tháo gỡ đạt hiệu quả thật sự, mục tiêu ấy chắc chắn vẫn còn rất xa.