Đông Triều: Nỗi lo từ... rác

Hiện trạng bãi rác tạm Hồng Thái Đông trước khi được san lấp (ảnh chụp ngày 2-5-2014, do người dân cung cấp).

Nỗi bức xúc của người dân

Con đường dẫn từ thôn Yên Dưỡng vào đến bãi rác tạm của huyện Đông Triều nằm trên địa bàn xã dễ phải đến mấy cây số, nhiều đoạn đường rừng lồi lõm những sống trâu, ổ gà gập ghềnh rất khó đi. Vậy nhưng, chỉ sau khoảng 15 phút khi biết tin có phóng viên về tìm hiểu sự việc, hàng trăm người dân ở các thôn Yên Dưỡng, Thượng Thông, Vĩnh Thái của xã Hồng Thái Đông đã có mặt tại địa điểm tập kết rác. Bà con tranh nhau phản ánh sự việc với chúng tôi. 

Anh Nguyễn Văn Bình, người dân thôn Vĩnh Thái, dẫn chúng tôi đi một vòng quanh bãi rác. Vừa đi, anh vừa bảo: Sau khi chúng tôi phản đối bằng cách chặn xe rác lại, Công ty Hải Yến mới cho người rắc vôi bột, đổ đất lấp rác đi, tạo thành mặt bằng như bây giờ đấy. Trước kia, nơi đây chỉ toàn rác là rác, không có bất kỳ biện pháp xử lý gì…

Quan sát thực địa cũng cho thấy, điểm đổ rác này nằm giữa hai quả đồi và đã được san gạt một khoảng đất lớn để tạo mặt bằng đổ rác. Mặc dù bãi rác ở sâu trong rừng, cách khá xa khu dân cư nhưng lại nằm ở thượng nguồn, giáp với hai khe suối lớn chảy về hồ Yên Dưỡng, hồ Thượng Thông, nơi cấp nước tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp của 3 thôn là Yên Dưỡng, Thượng Thông và Vĩnh Thái. Chị Phạm Thị Tâm (thôn Yên Dưỡng) cho biết: Không chỉ tưới tiêu, đây còn là nguồn nước sinh hoạt của chúng tôi nữa. Mùa hè, già trẻ trong thôn rất hay ra hồ tắm rửa. Nước từ hồ ngấm xuống, cung cấp nước ngầm cho hệ thống giếng khơi của thôn. Cứ khi nào nước hồ còn là nước giếng còn, hồ cạn thì giếng cũng cạn theo…

Nhờ nắm tường tận sự việc hơn cả, anh Nguyễn Văn Bình (thôn Vĩnh Thái) được bà con chỉ định để kể lại câu chuyện cho chúng tôi nghe. Theo anh Bình, sự việc được bà con trong xã phát hiện khi đi làm nhựa thông ở khu vực này. Vào đầu tháng 4-2014, Công ty Hải Yến cho xe chở 4 chuyến rác đầu tiên vào đổ, từ ngày 12-4 thì các xe rác bắt đầu đổ liên tục, ngày nhiều lên tới 17 chuyến, ngày ít cũng 9 chuyến, chia làm 3 ca, có lúc 3 giờ sáng, có khi 9 giờ tối xe rác vẫn đổ. Các xe rác không chạy qua các thôn mà chạy theo đường Tràng Bạch - Trạm 5 là đường tải than của các mỏ than Hồng Thái, Đồng Vông vòng sang địa phận xã Hồng Thái Đông. Sau hơn một tháng, phát hiện lượng rác lớn đã đổ ở đây, không qua xử lý bốc mùi hôi thối, ruồi nhặng bu kín, ngày 10-5 vừa qua, người dân các thôn tự bảo nhau cắt cử người ăn, ngủ trên rừng, ngày đêm canh để chặn các xe rác lại.

Mới đây, người dân lại tiếp tục đào một rãnh lớn ngay sát đường đi, chặn toàn bộ lối vào bãi rác. Bà con cho biết, từ hồi tháng 4 đến giờ chưa có trận mưa lớn nào nên nước từ bãi rác ngấm xuống chưa nhiều, vì vậy, rãnh này vừa để chặn các xe rác, vừa để sau này nước thải ngấm xuống đây, không chảy xuống suối gây ô nhiễm nguồn nước… “Về lâu dài, đề nghị Công ty Hải Yến nhanh chóng múc, chuyển hết rác đi hoặc có hướng xử lý triệt để, tránh làm ảnh hưởng đến đời sống người dân chúng tôi” - ông Trần Minh Tạc, một đảng viên cao tuổi của Chi bộ thôn Vĩnh Thái kiên quyết.

Bí “đầu ra”

Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã làm việc trực tiếp với ông Lương Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Hồng Thái Đông. Ông Đại cho hay, đây là bãi rác tạm của huyện, có diện tích khoảng 10.000m2, tính cả đường là khoảng 13.000m2. Bãi rác mới được quy hoạch và đi vào sử dụng khoảng 1 tháng thì người dân phản đối, với lý do bãi rác ở đầu nguồn nước, về lâu dài sẽ ảnh hưởng tới nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp của bà con. Khi người dân chặn các xe rác, không cho đổ vào bãi rác tạm này, lãnh đạo xã đã mấy lần vào tận nơi xem xét. Mặc dù Công ty Hải Yến có lu lèn, lấp đất và xử lý vôi bột để giảm bớt mùi hôi thối của rác, nhưng ông Đại cũng thừa nhận, vì là bãi rác tạm nên sự đầu tư không đạt quy chuẩn. Vì vậy, xã đã báo cáo huyện và huyện cũng nhất trí quan điểm về việc đi tìm bãi rác mới. Tuy nhiên, việc xử lý tiếp theo với số rác đã đổ tại đây vẫn chưa được tính đến…

Trao đổi qua điện thoại với ông Vũ Văn Học, Chủ tịch UBND huyện Đông Triều về việc này, ông cũng khẳng định là huyện đã tạm dừng việc đổ rác tại bãi rác tạm trên địa bàn thôn Yên Dưỡng, xã Hồng Thái Đông. Nhưng như vậy, rác của tất cả các xã, thị trấn trên địa bàn đều đổ tại đây bây giờ sẽ đổ đi đâu? Ông Học cho hay: “Huyện hiện  không có chỗ nào để đổ rác cả, đang rất bí, chúng tôi đang phải đi tìm chỗ đổ mới, vì vậy người dân cũng cần chia sẻ với địa phương…”.